Кобяконская сельская библиотека

Олунньу 27  күнэ – буойун суруйааччы

Гавриил Иванович Макаров – Дьуон Дьаҥылы  төрөөбүт күнэ

Олоҕун суола. 1914 сыллаахха олунньу 27 күнүгэр Чурапчы улууһун Болтоҥо нэһилиэгэр Кындалга төрөөбүт. Сэрииттэн кэлэн баран, 1949 сыллаахха Дьокуускайдааҕы учуутал институтун бүтэрээт, орто оскуолаҕа учууталлаабыт. 1950 сыллаахха диэри Чурапчытааҕы үөрэх салаатын, педкабинет сэбиэдиссэйинэн үлэлиир. Москваҕа М.Горькай аатынан литературнай институкка иккис кууруска быһа ылыллан, 1955 сыллаахха үөрэнэн бүтэрэр. Чурапчыга, Уус  Алдаҥҥа нуучча тылын учууталынан үлэлиир. 1956 сыллаахха кулун тутар 6 күнүгэр өлбүтэ.

 Сэрии хонуутугар. 1943 сыл сайыныгар Чурапчы оройуонун байаҥкамаатынан Кыһыл Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Бу сыл күһүнүгэр хас да саха буолан, 300- тэн тахса сылгыны Иркутскайга тиэрдэр сорудаҕы ылан айаҥҥа турбуттар. Сылтан ордук кэмҥэ ыҥыырга олорон, фронт үлэтигэр туһаныллыахтаах сылгылары Залари диэн тимир суол ыстаансыйатыгар тиэрдибиттэр. Ити кэнниттэн Мальта ыстаансыйаттан илиҥҥи кыраныыссаҕа турар Забайкальскай фронт 94-с дивизиятын 152- с стрелковай полкатын 8- с ротатыгар сулууспалаабыт. Кини бастакы нүөмэрдээх пулеметчик этэ. Атаакаҕа киирэн истэхтэринэ, ыксатыгар снаряд эстэр. Оскуолак сүгэн иһэр вещмешогар баар ыстаансыйаттан атыыласпыт А.С.Пушкин “Талыллыбыт айымньыларын” халыҥ тастаах кинигэтин курдары ааһан, байыас көхсүн тобулу көтөн, түөһүн үөһэ өттүнэн тахсар. Дьолго, тыын тымырдарын таарыйбатах. Өйүн сүтэрбит буойун ити охтубут сиригэр икки күн устата хаанынан уста сыппыт. Кыргыһыы үһүс күнүгэр санитардар булан өрүһүйэллэр. Өр кэмҥэ госпитальга сытан эмтэнэр уонна дойдутугар Чурапчыга 1946 сыллаахха төннүбүтэ. Кини фронтан “Кыайдыбыт” диэн хоһоон рукопистаах кэлбитэ.

 Наҕараадалара, аата- суола

• “Бойобуой үтүөлэрин иһин” мэтээл.
• 1945 с. ССРС Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.

Айар үлэтэ

• 1932 сылтан бэчээттэнэн барбыт. Сүнньүнэн поэзиянан дьарыктаммыта.
• А.С.Пушкин “Евгений Онегин” хоһоонунан суруллубут романын 12 сыл устата тылбаастаабыта. Сибиир түүр тыллаах норуоттарыгар биир бастыҥ тылбаас быһыытынан биллэр.

Сэрии туһунан сүрүн айымньылара, кинигэлэрэ.

• Ийэбэр. Хоһоон, 1949с.
• Саллаат доҕорбор. Хоһоон, 1946с.
• Тууйас. Хоһоон, 1943с.
• Биһик ырыата. Хоһоон.
• Кыайдыбыт: хоһооннор. – Дьокуускай, 1946.
• Лена тигинии устар. Хоһоон, 1943с.
• Илин, илин, тус илин. Хоһоон, 1945с.